Ντα Πόντε, Λορέντσο

(Lorenzo Da Ponte, Τσενέντα 1749 – Νέα Υόρκη 1838). Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ιταλού λιμπρετίστα Εμανουέλε Κονελιάνο (Emanuele Conegliano). Γεννήθηκε σε εβραϊκή οικογένεια αλλά βαφτίστηκε από τον επίσκοπο Λορέντσο Ντα Πόντε (από τον οποίο πήρε το όνομά του) και το 1773 χειροτονήθηκε ιερέας. Προσπάθησε να διδάξει μουσική και ρητορική στην Τεργέστη, αλλά, κυνηγημένος από συνεχή σκάνδαλα της έκλυτης ζωής του, κατέφυγε στη Γκορίτσια, στη Δρέσδη και μετά στη Βιέννη, όπου το 1784 διορίστηκε επίσημος ποιητής της αυλής. Εκεί γνώρισε και τον Μότσαρτ, με τον οποίο συνδέεται κυρίως η φήμη του. Έγραψε γι’ αυτόν τα λιμπρέτα των έργων Οι γάμοι του Φίγκαρο (1786), Ντον Τζιοβάνι (1787), Έτσι κάνουν όλες (1790). Πνεύμα περισσότερο κριτικό παρά δημιουργικό, με λεπτή εξυπνάδα, ο Ν.Π. είχε το χάρισμα να διαισθάνεται ό,τι θετικό υπήρχε στις ιδέες των άλλων· διέθετε επίσης ένα σίγουρο θεωρητικό ένστικτο που τον τοποθέτησε πολύ πιο ψηλά από τους λιμπρετίστες της εποχής του. Στις θεατρικές του δημιουργίες χρησιμοποιούσε μια αρκετά πλούσια μετρική και ξεχώριζε για τη ζωηράδα, τη φρεσκάδα της διαίσθησης του και τη μοναδική ικανότητα να πλέκει με ευστροφία καταστάσεις και επεισόδια κάθε είδους. Είχε φιλικούς δεσμούς με τον Ιταλό ποιητή Ούγκο Φόσκολο, τον Μεταστάσιο και τον ποιητή-λιμπρετίστα Τζιοβάνι Μπατίστα Κάστι, τον πιο ισχυρό του αντίπαλο. Τα Απομνημονεύματά του, που κυκλοφόρησαν περίπου το 1830 στη Νέα Υόρκη (όπου είχε εγκατασταθεί αφού ταξίδεψε για πολύ και σε άθλια κατάσταση μετά τον θάνατο του Ιωσήφ B’, του μαικήνα του), περιέχουν πληροφορίες, ανέκδοτα και αξιόλογες παρατηρήσεις γύρω από τους μουσικούς και, γενικά, τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της εποχής του.